İç mekan tasarımı diğer mesleklerden ayrılan oldukça farklı bir konudur. İç mekan, konumu ile sınırlıdır; içinde bulunduğu bina ile, binada kendi bağlamı ile sınırlıdır. Mevcut durumun sorgusu iç mimarlık ve tasarım sürecinin başlangıcını oluşturur. İç mekanın bulunduğu konum, tasarım ve konsept belirleme hususunda diğer bileşenlerden daha ağır basar. Moda, endüstri ürünleri tasarımı veya grafik tasarımı gibi diğer tasarım alanları tasarımın işlevini, estetik özelliklerini ve yapısını göz önünde almak durumundadır. İç mekan tasarımcısı ise aynı işlevleri dikkate alırken, diğer yandan da mekanın içinde bulunduğu konumun gerekliliklerini göz önünde bulundurur. İç mekan o yerin bir parçası, anlamını oluşturan ve dahası oraya önem ve değer kazandıran bir parçasıdır. Yerleştirme, bütünleştirme sanatı ve mimarlık iç mekan tasarımı ile doğrudan ilişkili konulardır.

En çok alıntılanan deyimlerden olan, “kullanışlılık, sağlamlık ve güzellik” ifadesi iç mimarlık ve iç mekan tasarımı temellerini oluşturur. Kullanışlılık bir ürünün işlevselliğini ifade eder, amacına uygunluğunu ve işe yararlılığını tanımlar. Sağlamlık; nesnenin yapısal bütünlüğünü tanımlarken, hangi malzemeden yapıldığı, ayakta durabilirliği ve hem kendini hem de üzerinde taşımak için tasarlandığı şeyleri taşıyabilirliği ile ilgili sorulara doğru cevap veren bir tasarım öğesidir. Güzellik ise bize tasarım öğesinin estetik değer taşıyıp taşımadığı konusunda sorular sorar. Etkileyicilik ve çekicilik en başta gelen sorulardır. Tasarımcının bu söylemlerin kapsadığı beklentileri karşılama arayışı, her çeşit iç mekana ve bu mekanlarda bulunan eserlere yöneltilebilir.

Mevcut binaların dönüştürülerek yeniden kullanılması, şehirsel çevrenin gelişiminin başlangıcını oluşturmaktadır. Sürdürülebilirlik ve koruma konuları şehirlerin gelişiminde ciddi önem arz eden konulardır. Kentsel çevrenin tasarlanması ve kullanılmasına yönelik yaklaşımlar değiştikçe binaların revize edilerek yeniden kullanılması ile ilgili yaklaşımlarda değişime uğramıştır. Bu sebeple iç mekan tasarımı mimarlığın tamamlayıcı bir unsuru veya dekorasyon kelimesinin bir uzantısından çok başlı başına bir meslek kolu olarak ortaya çıkmıştır.

İç mimarlık, iç mekan tasarımı ve dekorasyon entelektüel bir disiplin olarak gelişimini devam ettirmektedir, ancak dekoratif kaplamalar yada ahşap levhalar gibi konulara indirgendiği de olmuştur. Günümüzde iç mimarlık ve dekorasyon, iç mimarlık ve iç mekan tasarımı, mekanın yaratılma biçimi üzerine yapıcı etkisi olabilecek, tarihsel ve teorik açıdan çok kapsamlı bir konu olarak kabul edilmeye başlanmıştır.

İç mekan tasarımı ve iç mimarlık geleneksel olarak her türlü iç mekan projesini tanımlamak için kullanılan ve dekorasyon aşamasından bütünüyle yeniden düzenlemeye kadar tüm terimleri kapsayan bir tanım olmuştur. Fakat yapıların yeniden kullanımının fazlasıyla ciddiye alınan bir uygulamaya dönüştüğü gerçeği göz önünde bulundurulduğunda, ana kavramı bölmek ve yeni çıkan uzmanlık alanlarını daha açık olarak tanımlamak bir gereklilik haline gelmiştir.

 Bu yeni uzmanlık alanlarının ince doğasını doğru tanıma kavuşturmak için iyi bir başlangıç olacaktır. Bu uzmanlık alanlarının yolu bazen kesişse de, farklılıkları genellikle kapsam alanlarındaki değişimin boyutları ile ilgili olur.

Dekorasyon mevcut iç mekanları mimariyle uyumlu, işlevli bir karakter oluşturacak şekilde düzenleme sanatıdır. Dekorasyon genellikle doku, mobilya, bezeme, kumaş, aydınlatma gibi konularla ilgilenir. Mevcut yapıya sadece küçük yapısal müdahalelerde bulunur. Bu yapıları, konut dekorasyonu, ev dekorasyonu, otel dekorasyonu ve restoran dekorasyonu gibi örnekleyebiliriz. İç mekan tasarımı, mekan hacmine müdahale ile özgün öğe ve mobilyaların konumlandırılması ve yüzeylerin işlenmesi yöntemi ile farklı kimlik ve atmosfere sahip alanlar inşa edilmesi ile ilgilenen bir uygulamadır. Bu terim genel olarak mevcut yapıda çok az değişiklik gerektiren ya da gerektirmeyen projeleri anlatmakta kullanılır. Mekanın kendine has kişiliği korunur ve yeni iç mekan onun içerisine yerleştirilir. Bu genellikle geçici bir uygulamadır ve mağaza dekorasyonu, konut dekorasyonu, villa dekorasyonu gibi projeleri kapsar.

İç mimarlık, mevcut binaları revize girişimiyle, mevcut boş alanlara ve yapılara yönelik yaklaşımların yeniden oluşturulmasıyla, yapıların yeniden kullanımıyla ve organizasyonel dinamiklere alakadar olur. İç mekan tasarımı ve mimarlık uygulamaları arasında ilişki kurarken çoğu zaman çevresel ve yapısal faktörlerle ilgilenir. İç mimarlık proje ve uygulamaları kamu binaları, müzeler, galeriler, ofisler, çeşitli ticari yapıları ve konut iç mimarlık projelerini de içerisine alan geniş bir yelpazeye sahiptir.

Bunlar birbirinden farklı üç ayrı alandır. Belli noktalarda kesişseler de her uygulamanın kendine ait özellikleri vardır. Her biri mevcut yapıyla etkileşimleri bakımından yakın ve güçlü bağlara sahiptir. İç mimarlık- iç dekorasyon- iç mekan tasarımı- iç mimarlık ve dekorasyon